Powiat goleniowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Powiat goleniowski
powiat
ilustracja
Herb
Herb
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

TERC

3204

Siedziba

Goleniów

Starosta

Tomasz Stanisławski

Powierzchnia

1615,53 km²

Populacja (31.12.2019)
• liczba ludności


82 421[1]

• gęstość

51 os./km²

Urbanizacja

53,2%

Tablice rejestracyjne

ZGL

Adres urzędu:
ul. Dworcowa 1
72-100 Goleniów
Szczegółowy podział administracyjny
Plan powiatu goleniowskiego
Liczba gmin miejsko-wiejskich

4

Liczba gmin wiejskich

2

Położenie na mapie województwa
Położenie na mapie województwa
Strona internetowa
Mapa powiatu

Powiat goleniowskipowiat w północno-zachodniej Polsce, w woj. zachodniopomorskim, utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Goleniów.

Według danych z 31 grudnia 2019 r. powiat zamieszkiwało 82 421 mieszkańców[1]. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 82 396 osób[2].

W skład powiatu wchodzą:

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Według danych z 1 stycznia 2014 powierzchnia powiatu goleniowskiego wynosi 1615,53 km²[3]. Położony jest na Równinie Goleniowskiej, Równinie Nowogardzkiej oraz w zachodniej części w Dolinie Dolnej Odry. Większość powierzchni gmin Przybiernów, Stepnica i Goleniów zajmuje Puszcza Goleniowska. W okolicach Goleniowa znajduje się jedyny w województwie port lotniczy Szczecin-Goleniów.

Powiat goleniowski graniczy z siedmioma powiatami:

Gospodarka[edytuj | edytuj kod]

W końcu stycznia 2011 r. liczba zarejestrowanych bezrobotnych w powiecie goleniowskim obejmowała ok. 5,3 tys. mieszkańców, co stanowi stopę bezrobocia na poziomie 17,9% do aktywnych zawodowo[4]. We wrześniu 2019 liczba zarejestrowanych bezrobotnych wynosiła już tylko 1800 osób, a stopa bezrobocia 5,3%[5]

Przeciętne wynagrodzenie pracownicze w październiku 2008 r. wynosiło 3150,67 zł, przy liczbie zatrudnionych pracowników w powiecie goleniowskim – 15608 osób. Przeciętne wynagrodzenie w sektorze publicznym wynosiło 3355,03 zł, a w sektorze prywatnym 3081,08 zł[6].

W 2013 r. wydatki budżetu samorządu powiatu goleniowskiego wynosiły 77,5 mln zł, a dochody budżetu 81,5 mln zł. Zadłużenie (dług publiczny) samorządu według danych na koniec 2013 r. wynosiło 26,1 mln zł, co stanowiło 32,0% wartości wykonywanych dochodów[7].

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Według danych z 30 czerwca 2012 roku powiat goleniowski zamieszkiwało 82035 osób[8]

Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2012):

  Ogółem Kobiety Mężczyźni
  osób % osób % osób %
Ogółem 82 035 100 41 535 50,63 40 500 49,37
Miasto 43 164 52,62 22 352 27,25 20 812 25,37
Wieś 38 871 47,38 19 183 23,38 19 688 24,00

Liczba ludności[9]:

Rodzaj gminy Nazwa gminy Ludność % powiatu Pow. (km²) % powiatu Liczba sołectw Gęstość
zaludnienia
miejsko-wiejska Goleniów 33.700 42,4 442,77 27,4 32 76
miejsko-wiejska Maszewo 8.370 10,5 210,35 13,0 24 40
miejsko-wiejska Nowogard 24.599 31,0 338,67 21,0 33 73
wiejska Osina 2.876 3,6 101,73 6,3 10 28
wiejska Przybiernów 5.189 6,5 228,90 14,2 15 23
wiejska Stepnica 4.770 6,0 293,22 18,1 16 16

Miejsce w województwie (na 18 powiatów) pod względem:

  • ludności: 3.
  • powierzchni: 5.
  • gęstości zaludnienia: 9
  • urbanizacji: 8.
  • Piramida wieku mieszkańców powiatu goleniowskiego w 2014 roku[10].


Historia[edytuj | edytuj kod]

Powiat goleniowski został powołany dnia 1 października 1954 roku w województwie szczecińskim, jako jeden z pierwszych powiatów utworzonych tuż po wprowadzeniu gromad w miejsce dotychczasowych gmin (29 września 1954) jako podstawowych jednostek administracyjnych PRL. Na powiat goleniowski złożyły się 2 miasta i 13 gromad, które wyłączono z dwóch ościennych powiatów w tymże województwie (w praktyce gromady te należały do tych powiatów przez zaledwie dwa dni)[11]:

Po zniesieniu gromad i reaktywacji gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku powiat goleniowski podzielono na 2 miasta i 5 gmin[12] :

Po reformie administracyjnej obowiązującej od 1 czerwca 1975 roku terytorium zniesionego powiatu goleniowskiego włączono do nowego (mniejszego) województwa szczecińskiego[14]. 1 stycznia 1992 roku jednoimienne miasta i gminy Nowogard i Maszewo połączono we wspólne gminy miejsko-wiejskie[15].

Wraz z reformą administracyjną z 1999 roku przywrócono w województwie zachodniopomorskim powiat goleniowski o kształcie i podziale administracyjnym zbliżonym do wyglądu z 1975 roku[16]. Ponieważ nie odtworzono powiatu nowogardzkiego, nowy powiat goleniowski przejął część jego dawnych gmin: Nowogard, Osina i Dobra. 1 stycznia 2002 roku reaktywowano powiat łobeski, do którego przyłączono gminę Dobra z powiatu goleniowskiego[17].

W sierpniu 2012 roku z inicjatywy mieszkańców powstało stowarzyszenie na rzecz powiatu goleniowsko-nowogardzkiego Partnerstwo i Rozwój celem którego jest zmiana nazwy powiatu. W lutym 2013 rozpoczęto zbieranie podpisów pod obywatelskim projektem uchwały uruchamiającym procedurę zmiany nazwy. W 2013 r. w gminie Nowogard i Osina zostały przeprowadzone konsultacje społeczne w przedmiocie zmiany nazwy powiatu goleniowskiego na powiat goleniowsko-nowogardzki[18][19]. 28 stycznia 2014 Rada Miejska w Nowogardzie złożyła wniosek o zmianę nazwy powiatu goleniowskiego[20]. W 2013 r. rady miejskie w: Goleniowie, Maszewie i Stepnicy oraz Rada Powiatu w Goleniowie wyraziły negatywną opinię w sprawie zmiany nazwy[21][22][23][24].

Środowisko geograficzne[edytuj | edytuj kod]

Na terenie powiatu znajduje się wiele zbiorników wód stojących. Są to akweny zarówno naturalnie jak i sztuczne. Do największych należą:

Komunikacja[edytuj | edytuj kod]

  • Drogi:
krajowe:
nr 3 -- Świnoujście «» Szczecin «» Gorzów Wielkopolski «» Zielona Góra «» Legnica «» granica państwa (Jakuszyce) Czechy
nr 6 -- Niemcy granica państwa (Kołbaskowo) «» Szczecin «» Goleniów «» Koszalin «» Słupsk «» Gdańsk «» Łęgowo
wojewódzkie:
nr 106 -- Rzewnowo «» Golczewo «» Nowogard «» Maszewo «» Łęczyca «» Stargard «» Pyrzyce
nr 111 -- Recław «» Koniewo «» Racimierz «» Żarnowo «» Miłowo «» Stepnica «» Kąty «» Krępsko «» Modrzewie «» Goleniów
nr 113 -- Żółwia «» Błoć Żółwia «» Mosty «» Jarosławki «» Maszewo
nr 141 -- Sowno «» Przemocze «» Darż
nr 144 -- Nowogard «» Dobra «» Chociwel
nr 146 -- Jenikowo «» Dobra (powiat łobeski) «» Strzmiele
nr 147 -- Wierzbięcin «» Troszczyno «» Wołkowo «» Łobez
  • Linie kolejowe:

[potrzebny przypis]

Bezpieczeństwo[edytuj | edytuj kod]

W 2009 r. wskaźnik wykrywalności sprawców przestępstw stwierdzonych w powiecie goleniowskim wynosił 72,6%[25][26]. W 2009 r. stwierdzono w powiecie m.in. 364 kradzieży z włamaniem, 9 kradzieży samochodów, 143 przestępstw narkotykowych[27][28][29].

Gmina Stepnica jest położona w strefie nadgranicznej[30]. Powiat goleniowski obejmuje zasięgiem służbowym placówka Straży Granicznej w porcie lotniczym Szczecin-Goleniów z Nadodrzańskiego Oddziału SG[31].

Powiat goleniowski jest obszarem właściwości Prokuratury Rejonowej w Goleniowie i Prokuratury Okręgowej w Szczecinie[32].

Na terenie powiatu działa 12 jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej włączonych do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego[33]. Ponadto istnieje jednostka ratowniczo-gaśnicza przy Komendzie Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Goleniowie oraz jej posterunek w Nowogardzie[34].

Administracja[edytuj | edytuj kod]

Reprezentacja gmin w Radzie Powiatu w Goleniowie
Gminy Liczba
radnych[35]
Liczba
wyborców w 2006[36]
gmina Goleniów 8 26 015
gmina Nowogard 6 19 361
gmina Maszewo, gmina Osina, gmina Przybiernów, gmina Stepnica 5 16 387
Razem (Σ) 19 61 763

Siedzibą władz powiatu jest miasto Goleniów. Organem uchwałodawczym jest Rada Powiatu w Goleniowie, w której skład wchodzi 19 radnych[37].

Rada Powiatu

Ugrupowanie 2002−2006[38] 2006−2010[39] 2010–2014[40] 2014–2018[41] 2018–2023[42]
Sojusz Lewicy Demokratycznej 7 (SLD-UP) 4 (LiD) 4 4 (SLD LR) 3 (SLD LR)
Polskie Stronnictwo Ludowe 3 4 5 8 5
Współpraca i Rozwój 5
Obywatelska Alternatywa Samorządowa 2
Samoobrona 2
Prawo i Sprawiedliwość 3 1 1 4
Platforma Obywatelska 5 9 6 7 (Koalicja Obywatelska)
Powiat Dla Obywatela 2
Alternatywa Samorządowa 1
Partnerstwo i Rozwój - - - - -

Powiat goleniowski jest obszarem właściwości miejscowej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Szczecinie[43].

Mieszkańcy powiatu goleniowskiego wybierają radnych do Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego w okręgu nr 2. Parlamentarzystów wybierają z okręgów wyborczych z siedzibą komisji wyborczej w Szczecinie, a posłów do Parlamentu Europejskiego z okręgu wyborczego nr 13.

Współpraca zagraniczna[edytuj | edytuj kod]

Partnerem powiatu goleniowskiego jest:[44]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Wyniki badań bieżących – Baza Demografia – Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20].
  2. GUS, Tabl. II. Ludność, ruch naturalny oraz migracje ludności według powiatów w pierwszym półroczu 2020 R., 30 czerwca 2020.
  3. Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2014 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2014-07-24. ISSN 1505-5507.
  4. Bezrobotni oraz stopa bezrobocia wg województw, podregionów i powiatów (stan w końcu kwietnia 2012 r.). Główny Urząd Statystyczny, 2012-05-31. [dostęp 2012-06-17].
  5. GUS, Bezrobotni zarejestrowani i stopa bezrobocia. Stan w końcu września 2019 r. [online], stat.gov.pl [dostęp 2019-11-27] (pol.).
  6. Wynagrodzenia i ich struktura w województwie zachodniopomorskim w 2008 r.. Szczecin: Urząd Statystyczny w Szczecinie, 2010, s. 42, 55. ISSN 2080-928X.
  7. Budżety JST » 2013 r. » Analizy budżetów JST » Wykonanie budżetów jst IV kwartał 2013 r. /Tab. 6 i Tab. 3. Regionalna Izba Obrachunkowa w Szczecinie. [dostęp 2014-10-02].
  8. [[Główny Urząd Statystyczny|GUS, Departament Badań Demograficznych]], Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym, Warszawa: GUS, 2012, s. 45, ISSN 1734-6118 [dostęp 2013-04-30] (pol. • ang.).
  9. Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2013 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2013-07-26. ISSN 1505-5507.
  10. Powiat goleniowski w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  11. Dz.U. z 1954 r. nr 49, poz. 248
  12. Polska – Zarys encyklopedyczny. PWN, 1974
  13. 2 lipca 1976 roku gmina została zniesiona przez połączenie jej terenów z gminą GoleniówDz.U. z 1976 r. nr 24, poz. 143
  14. Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92
  15. Dz.U. z 1991 r. nr 87, poz. 397
  16. Dz.U. z 1998 r. nr 103, poz. 652
  17. (Dz.U. z 2001 r. nr 62, poz. 631)
  18. Zarządzenie nr 255/13 Burmistrza Nowogardu z dnia 23 lipca 2013 roku ws. przeprowadzenia konsultacji społecznych w przedmiocie zmiany nazwy powiatu goleniowskiego na powiat goleniowsko-nowogardzki
  19. Ogłoszenie w sprawie przeprowadzenia konsultacji dotyczących zmiany nazwy powiatu goleniowskiego. Urząd Gminy Osina, 2013-11-07. [dostęp 2014-11-10].
  20. Uchwała Nr XXXIV/333/14 Rady Miejskiej w Nowogardzie z dnia 28 stycznia 2014 roku w sprawie złożenia wniosku do Ministra Administracji i Cyfryzacji za pośrednictwem Wojewody Zachodniopomorskiego o wydanie rozporządzenia dotyczącego zmiany nazwy powiatu goleniowskiego
  21. Uchwała Nr XXXIX/453/13 Rady Miejskiej w Goleniowie z dnia 27 listopada 2013 r. ws. wydania opinii w sprawie zmiany nazwy powiatu goleniowskiego na powiat goleniowsko-nowogardzki
  22. Uchwała Nr XXXIII/208/13 Rady Miejskiej w Maszewie z dnia 18.12.13 r. ws. wyrażenia opinii dotyczącej zmiany nazwy powiatu goleniowskiego na powiat goleniowsko-nowogardzki
  23. Uchwała Nr XXV/279/13 Rady Gminy Stepnica z dnia 29 października 2013 ws. wyrażenia opinii dotyczącej zmiany nazwy powiatu
  24. Uchwała Nr XXVIII/265/13 Rady Powiatu w Goleniowie z dnia 19 grudnia 2013 r. ws. wyrażenia opinii nt. zmiany nazwy powiatu
  25. Przestępstwa ogółem (styczeń – grudzień). Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie. [dostęp 2012-06-17].
  26. Województwo zachodniopomorskie. [w:] Statystyczne Vademecum Samorządowca 2010 (SVS 2010) [on-line]. Urząd Statystyczny w Szczecinie. [dostęp 2011-08-13].
  27. Kradzieże samochodów (styczeń – grudzień). Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie. [dostęp 2012-06-17].
  28. Kradzieże z włamaniem (styczeń – grudzień). Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie. [dostęp 2012-06-17].
  29. Przestępstwa narkotykowe (styczeń – grudzień). Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie. [dostęp 2012-06-17].
  30. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 29 sierpnia 2005 r. (Dz.U. z 2005 r. nr 188, poz. 1580)
  31. Placówka SG w Szczecinie-Goleniowie. Nadodrzański Oddział Straży Granicznej. [dostęp 2011-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-09)].
  32. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 marca 2010 r. (Dz.U. z 2010 r. nr 49, poz. 297)
  33. Wykaz OSP w KSRG w województwie zachodniopomorskim w lutym 2011 r.. Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej w Szczecinie, 2011-03-02. [dostęp 2011-08-14].
  34. Dane teleadresowe. Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Goleniowie. [dostęp 2011-08-14].
  35. Uchwała Nr XXXIX/310/02 Rady Powiatu w Goleniowie z dnia 28 czerwca 2002 r. (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2002 r. Nr 51, poz. 1079)
  36. Rada Powiatu w Goleniowie. [w:] Wybory samorządowe 2006 [on-line]. Państwowa Komisja Wyborcza, 2006. [dostęp 2013-05-24]. (pol.).
  37. Zarządzenie Nr 69/2014 Wojewody Zachodniopomorskiego z dnia 4 marca 2014 r. ws. ustalenia liczby radnych (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2014 r., poz. 1084)
  38. Państwowa Komisja Wyborcza: Wybory samorządowe [online], wybory2002.pkw.gov.pl [dostęp 2017-06-17].
  39. Geografia wyborcza – Wybory samorządowe – Państwowa Komisja Wyborcza [online], wybory2006.pkw.gov.pl [dostęp 2017-06-17].
  40. Dituel Sp., Wybory Samorządowe 2010 – Geografia wyborcza – Województwo zachodniopomorskie – Powiat goleniowski [online], wybory2010.pkw.gov.pl [dostęp 2017-06-17].
  41. PKW | Samorząd 2014 [online], samorzad2014.pkw.gov.pl [dostęp 2017-06-17].
  42. Wybory samorządowe 2018 [online], wybory2018.pkw.gov.pl [dostęp 2020-04-30].
  43. Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 listopada 2003 r. (Dz.U. z 2003 r. nr 198, poz. 1925)
  44. Partnerzy powiatu. Starostwo Powiatowe w Goleniowie. [dostęp 2009-03-05]. (pol.).