Powiat sztumski

Powiat sztumski
	powiat
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
TERC	2216
Siedziba	Sztum
Starosta	Leszek Sarnowski
Powierzchnia	731 km²
Populacja (31.12.2019); • liczba ludności	; 41 302
• gęstość	56,5 os./km²
Urbanizacja	37,54%
Tablice rejestracyjne	GSZ
	Adres urzędu:ul. Mickiewicza 39; 82-400 Sztum
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba gmin miejsko-wiejskich	2
Liczba gmin wiejskich	3
	Położenie na mapie województwa;
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Powiat sztumski – powiat w Polsce w województwie pomorskim utworzony w 2002 z części powiatu malborskiego. Jego siedzibą jest miasto Sztum.

Po reformie administracyjnej w 1999 Sztum i tereny powiatu sztumskiego zostały włączone do powiatu malborskiego, co wywołało niezadowolenie jego mieszkańców, które objawiło się licznymi protestami. Ich efektem było utworzenie od 1 stycznia 2002 powiatu ze stolicą w Sztumie.

Według danych z 30 czerwca 2020 powiat zamieszkiwało 41 141 osób^[2].

Miasta i gminy w powiecie[edytuj | edytuj kod]

W skład powiatu wchodzą:

miasta: Dzierzgoń, Sztum
gminy miejsko-wiejskie: Dzierzgoń, Sztum
gminy wiejskie: Mikołajki Pomorskie, Stary Dzierzgoń, Stary Targ

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2013^[3]):

	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
	osób	%	osób	%	osób	%
Ogółem	42 585	100	21 337	50,10	21 248	49,90
Miasto	15 988	37,54	8242	19,35	7746	18,19
Wieś	26 597	62,46	13 095	30,75	13 502	31,71

Piramida wieku mieszkańców powiatu sztumskiego w 2014 roku^[4].

Ludność w latach[edytuj | edytuj kod]

Lata	Ludność^[5] (stan na 31 grudnia)
2002	42 043
2003	41 964
2004	41 974
2005	41 886
2006	41 823
2007	41 763
2008	41 708
2009	41 694
2010	41 568
2011	42 739
2012	42 658

Starostowie[edytuj | edytuj kod]

2002: Ryszard Zdziebłowski (SLD)
2002–2006: Zbigniew Zwolenkiewicz (SLD)
2006–2010: Piotr Stec (Samorządne Powiśle)
2010–2018: Wojciech Cymerys (PSL)
2018–2021: Sylwia Celmer (PiS)
od 2021: Leszek Sarnowski (PO)

Rada Powiatu[edytuj | edytuj kod]

Mandaty uzyskane przez poszczególne ugrupowania na daną kadencję rady powiatu w wyborach samorządowych:

Ugrupowanie	2002–2006^[6]	2006–2010^[7]	2010–2014^[8]	2014–2018^[9]	2018–2024^[10]	2024–2029^[11]
Sojusz Lewicy Demokratycznej	7 (SLD-UP)	3 (LiD)	-	-	-	-
Samorządne Powiśle¹	7	4	-	-	-	-
Polskie Stronnictwo Ludowe	3	3	4	5	2	1 (TD)
Platforma Obywatelska	-	3	2	-	-	-
Razem dla Powiśla²	-	4	7	6	3	5
Porozumienie Samorządowe³	-	-	4	-	5	-
Obywatelskie Porozumienie Samorządowe Powiśle⁴	-	-	-	6	-	-
Prawo i Sprawiedliwość	-	-	-	-	5	2
Obywatelskie Porozumienie Samorządowe⁵	-	-	-	-	2	-
Powiślańska Inicjatywa Samorządowa⁶	-	-	-	-	-	3
Wspólny Powiat Sztumski⁷	-	-	-	-	-	2
Tak! Dla Powiatu Sztumskiego⁵	-	-	-	-	-	2

¹ Prawicowe stowarzyszenie.
² Lewica.
³ Poszerzona formuła Samorządnego Powiśla (w wyborach w 2010 pełna nazwa komitetu – Porozumienie Samorządowe „Powiśle”).
⁴ Samorządne Powiśle + środowiska partyjne (PO, PiS, Solidarna Polska, KNP).
⁵ Poszerzona formuła Platformy Obywatelskiej.
⁶ Komitet założony przez część środowiska Prawa i Sprawiedliwości.
⁷ Komitet Kazimierza Szewczuna.

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Pokrzyżacki zamek gotycki z I połowie XIV wieku wraz z układem urbanistycznym w Sztumie
Kościół poewangelicki wybudowany w latach 1816–1818, w którym obecnie mieści się muzeum „Alyem” w Sztumie
Dworki rodziny Donimirskich w Czerninie z XVII–XIX wieku, Zajezierzu, Ramzach Małych, Cygusach, Telkwicach, Bukowie
Dom Polski w Piekle z 1937
zespół śluz w Białej Górze z XIX wieku
Kamień w Sztumskiej Wsi upamiętniający rozejm polsko-szwedzki 12 września 1635
Kościół św. Anny w Sztumie
Kościół św. Michała i Matki Boskiej Szkaplerznej w Postolinie
Kościół pod wezwaniem św. Józefa z początku XX wieku w Gościszewie
Kościół pod wezwaniem Trzech Króli z XIV wieku w Pietrzwałdzie
Kościół z XVI wieku w Starym Targu
Wieża ciśnień z początku XX wieku w Sztumie
Kompleks pałacowo-parkowy w Waplewie Wielkim
Baszta zamkowa w Przezmarku
Kościół pod wezwaniem Wniebowstąpienia Pańskiego w Starym Dzierzgoniu z XIV–XV wieku
XIV-wieczny, gotycki kościół parafialny pw. św. Trójcy w Dzierzgoniu
Cmentarna kaplica pw. św. Anny zbudowana w XIII wieku i odbudowana po pożarze w 1737 w Dzierzgoniu
Dawny pałac starostów dzierzgońskich i wojewodów malborskich w Nowinach z kolekcją zabytkowych maszyn rolniczych
Ruiny wiatraka holenderskiego z drugiej połowy XIX wieku w Budziszu i Ankamatach
Wykopaliska archeologiczne odsłaniające ruiny zamku krzyżackiego na Wzgórzu Zamkowym w Dzierzgoniu
Kościół parafialny pw. św. Antoniego z XIX wieku w Mikołajkach Pomorskich
Kościół ewangelicko-augsburski w Mikołajkach Pomorskich
Kościół parafialny pw. św. Anny z XIV wieku w Krasnej Łące
Zespół dworsko-parkowy z XVII i XVIII wieku w Nowych Miniętach

Sąsiednie powiaty[edytuj | edytuj kod]

Współpraca zagraniczna[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Wyniki badań bieżących [online], stat.gov.pl [dostęp 2020-10-01] .
↑ GUS, TABL. II. Ludność, Ruch naturalny oraz migracje ludności według powiatów w pierwszym półroczu 2020 r., 30 czerwca 2020 .
↑ Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 30 VI 2013 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2013-06-30. ISSN 1734-6118.
↑ Powiat sztumski w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
↑ GUS: Bank Danych Lokalnych – Ludność. [dostęp 2013-12-08].
↑ Serwis PKW – Wybory 2002. [dostęp 2017-06-17].
↑ Serwis PKW – Wybory 2006. [dostęp 2017-06-17].
↑ Serwis PKW – Wybory 2010. [dostęp 2017-06-17].
↑ Serwis PKW – Wybory 2014. [dostęp 2017-06-17].
↑ Serwis PKW – Wybory 2018. [dostęp 2018-10-24].
↑ Serwis PKW – Wybory 2024. [dostęp 2024-04-09].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Serwis internetowy Starostwa Powiatowego w Sztumie

[populacja2019-1] Wyniki badań bieżących [online], stat.gov.pl [dostęp 2020-10-01] .

[2] GUS, TABL. II. Ludność, Ruch naturalny oraz migracje ludności według powiatów w pierwszym półroczu 2020 r., 30 czerwca 2020 .

[ludnosc-3] Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 30 VI 2013 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2013-06-30. ISSN 1734-6118.

[populacja-4] Powiat sztumski w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.

[5] GUS: Bank Danych Lokalnych – Ludność. [dostęp 2013-12-08].

[6] Serwis PKW – Wybory 2002. [dostęp 2017-06-17].

[7] Serwis PKW – Wybory 2006. [dostęp 2017-06-17].

[8] Serwis PKW – Wybory 2010. [dostęp 2017-06-17].

[9] Serwis PKW – Wybory 2014. [dostęp 2017-06-17].

[10] Serwis PKW – Wybory 2018. [dostęp 2018-10-24].

[11] Serwis PKW – Wybory 2024. [dostęp 2024-04-09].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

Miasta na prawach powiatu	Gdańsk (siedziba) Gdynia Słupsk Sopot
Powiaty	bytowski chojnicki człuchowski gdański kartuski kościerski kwidzyński lęborski malborski nowodworski pucki słupski starogardzki sztumski tczewski wejherowski
Inne zagadnienia	Podział administracyjny Herb Flaga

Miasta	Dzierzgoń Sztum
Gminy miejsko-wiejskie	Dzierzgoń Sztum
Gminy wiejskie	Mikołajki Pomorskie Stary Dzierzgoń Stary Targ

Przynależność wojewódzka	woj. gdańskie (1946–75)
Miasta	Dzierzgoń Sztum
Gminy wiejskie (1945–54 i 1973–75)	Dzierzgoń Gościszewo (do 1954) Jasna (do 1954) Mikołajki Pomorskie Ryjewo (od 1973) Stary Targ Straszewo (do 1954) Szropy Sztum (1945–46 i od 1973) Sztumska Wieś (1947–1954)
Gromady (1954–72)	Bągart (1954–57) Benowo (1954–72) Blunaki (1954–56) Dąbrówka Malborska (1954–57) Dworek (1954–59) Dzierzgoń (1958–72) Gościszewo (1954–72) Mikołajki Pomorskie (1954–72) Nowa Wieś (1954–59) Postolin (1954–59) Ryjewo (← 1955–72) Stary Targ (1954–72) Straszewo (1954–68) Szropy (1954–72) Sztum-Przedzamcze (1954–72) Tywęzy (1956–57) Waplewo Wielkie (1954–57) Żuławka Sztumska (1954–72)