Powiat tucholski

Powiat tucholski
	powiat
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
TERC	0416
Siedziba	Tuchola
Starosta	Michał Mróz
Powierzchnia	1075,27 km²
Populacja (31.12.2020); • liczba ludności	; 48 322
• gęstość	45 os./km²
Urbanizacja	29,66%
Tablice rejestracyjne	CTU
	Adres urzędu:ul. Pocztowa 7; 89-500 Tuchola
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba gmin miejsko-wiejskich	1
Liczba gmin wiejskich	5
	Położenie na mapie województwa;
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Powiat tucholski – powiat w Polsce (w północnej części województwa kujawsko-pomorskiego), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Tuchola.

W skład powiatu wchodzą:

gminy miejsko-wiejskie: Tuchola
gminy wiejskie: Cekcyn, Gostycyn, Kęsowo, Lubiewo, Śliwice
miasta: Tuchola

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2005):

	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
	osób	%	osób	%	osób	%
Ogółem	47 190	100	23 687	50,19	23 503	49,81
Miasto	13 962	29,59	7183	15,22	6779	14,37
Wieś	33 228	70,41	16 504	34,97	16 724	35,44

Piramida wieku mieszkańców powiatu tucholskiego w 2014 roku^[2].

Według danych z 31 grudnia 2019 roku^[3] powiat zamieszkiwały 48 383 osoby. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 48 338 osób^[4].

Sąsiednie powiaty[edytuj | edytuj kod]

Powiat partnerski[edytuj | edytuj kod]

Powiat tarnogórski

Historia[edytuj | edytuj kod]

Przed reformą administracyjną 1975 powiat tucholski należał do województwa bydgoskiego (1950–1975), a wcześniej do województwa pomorskiego z siedzibą w Bydgoszczy (1945-50). W II RP (1920–1939) powiat tucholski wchodził w skład województwa pomorskiego z siedzibą w Toruniu.

Powiat istniał także w okresie rozbiorów (1875–1920) w ramach Królestwa Prus, wchodząc w skład prowincji Prusy Zachodnie.

Osobny artykuł: Powiat Tuchel.

Wcześniej powiat tucholski funkcjonował w ramach państwa krzyżackiego, a następnie w ramach Korony Królestwa Polskiego począwszy od pokoju toruńskiego, zawartego przez Koronę z Zakonem krzyżackim w 1466 roku. Starostami tucholskimi byli m.in.:

XV wiek: Mikołaj Szarlejski, Jan Kościelecki, Mikołaj Kościelecki
XVI wiek: Jan Janusz Kościelecki, Stanisław Kościelecki,
XVII wiek: Albrycht Stanisław Radziwiłł, Dominik Mikołaj Radziwiłł, Jan Andrzej Morsztyn
XVIII wiek: Michał Serwacy Wiśniowiecki, Jerzy Wilhelm Goltz

W 1744 roku ustanowiony został wilkierz starostwa tucholskiego.

Starostowie tucholscy[edytuj | edytuj kod]

Na podstawie źródła^[5]:

Andrzej Wegner (9 listopada 1998 – 24 listopada 2006)
Piotr Mówiński (24 listopada 2006 – 2 grudnia 2010)
Dorota Gromowska (2 grudnia 2010 – 1 grudnia 2014)
Michał Mróz (1 grudnia 2014 – nadal)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Wyniki badań bieżących – Baza Demografia – Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20] .
↑ Powiat tucholski w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
↑ l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019 .
↑ GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020 .
↑ Rafał Rudka, Joanna Gryboś-Chechelska, Tomasz Smaś: Słownik biograficzny współczesnych starostów. T. II: Starostowie województwa kujawsko-pomorskiego. Warszawa: Związek Powiatów Polskich, 2022, s. 31. ISBN 978-83-62251-85-8. [dostęp 2024-04-10].

[1] Wyniki badań bieżących – Baza Demografia – Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20] .

[populacja2016-2] Powiat tucholski w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.

[3] , Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019 .

[4] GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020 .

[5] Rafał Rudka, Joanna Gryboś-Chechelska, Tomasz Smaś: Słownik biograficzny współczesnych starostów. T. II: Starostowie województwa kujawsko-pomorskiego. Warszawa: Związek Powiatów Polskich, 2022, s. 31. ISBN 978-83-62251-85-8. [dostęp 2024-04-10].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Miasta na prawach powiatu	Bydgoszcz (siedziba wojewody) Grudziądz Toruń (siedziba sejmiku) Włocławek
Powiaty	aleksandrowski brodnicki bydgoski chełmiński golubsko-dobrzyński grudziądzki inowrocławski lipnowski mogileński nakielski radziejowski rypiński sępoleński świecki toruński tucholski wąbrzeski włocławski żniński
Inne zagadnienia	Podział administracyjny Herb Flaga

Miasta	Tuchola
Gminy miejsko-wiejskie	Tuchola
Gminy wiejskie	Cekcyn Gostycyn Kęsowo Lubiewo Śliwice

Przynależność wojewódzka	woj. pomorskie (II RP) (1919–39) woj. pomorskie (PRL) (1945–50) woj. bydgoskie (1950–75)
Miasta (1919–75)	Tuchola
Gminy wiejskie zbiorowe (1934–54 i 1973–75)	Bysław (1934–54) Cekcyn (1934–54 i 1973–75) Gostycyn (1934–54 i 1973–75) Kęsowo (1934–54 i 1973–75) Legbąd (1934–54) Lubiewo (1973–75) Raciąż (1934–54) Śliwice (1934–54 i 1973–75) Tuchola (1934–54 i 1973–75)
Gromady (1954–72)	Bysław (1954–72) Bysławek (1954–61) Cekcyn (1954–72) Droździenica (1954 → i ← 1958) Gostycyn (1954–72) Kęsowo (1954–72) Kiełpin (1954–61) Legbąd (1954–72) Lińsk (1954–61) Lubiewo (1954–72) Lubocień (1954–58) Małe Gacno (1954–71) Pruszcz (1954–61) Raciąż (1954–71) Śliwice (1954–72) Śliwiczki (1954–58) Tuchola (1961–72) Wielka Klonia (1954–61) Wielki Mędromierz (1954–61) Wysoka (1954–68) Zalesie (1954–58) Żalno (1954–72)