Powiat wałecki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Powiat wałecki
powiat
ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

TERC

3217

Siedziba

Wałcz

Starosta

Bogdan Wankiewicz

Powierzchnia

1414,95 km²

Populacja (30.06.2023)
• liczba ludności


50 204[1]

• gęstość

35,48 os./km²

Urbanizacja

60,6%

Tablice rejestracyjne

ZWA

Adres urzędu:
ul. Dąbrowskiego 17
78-600 Wałcz
Szczegółowy podział administracyjny
Plan powiatu wałeckiego
Liczba gmin miejskich

1

Liczba gmin miejsko-wiejskich

3

Liczba gmin wiejskich

1

Położenie na mapie województwa
Położenie na mapie województwa
Strona internetowa
Mapa powiatu

Powiat wałeckipowiat w północno-zachodniej Polsce, w województwie zachodniopomorskim, utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Wałcz.

W skład powiatu wchodzą:

  • miasta:

Człopa, Mirosławiec, Tuczno, Wałcz

  • gminy miejskie:

Wałcz

  • gminy miejsko-wiejskie:

Człopa, Mirosławiec, Tuczno

  • gminy wiejskie:

Wałcz

Według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 52 929 osób[2].

Położenie[edytuj | edytuj kod]

Według danych z 1 stycznia 2009 powierzchnia powiatu wałeckiego wynosi 1414,95 km²[3].

Powiat położony jest w południowo-wschodniej części woj. zachodniopomorskiego, na Pojezierzu Wałeckim i Równinie Wałeckiej. W zachodniej części gminy Człopa znajduje się wschodnia część Drawieńskiego Parku Narodowego.

Do 1999 r. gminy powiatu wchodziły w skład województwa pilskiego.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Powiat wałecki na historycznej mapie Wielkopolski sporządzonej w 1888 roku według danych zaczerpniętych z Kodeksu dyplomatycznego.
Obszar Wielkopolski do rozbiorów Polski w XVIII wieku na tle współczesnego podziału administracyjnego. Powiat wałecki znajdował się w granicach IRP w województwie poznańskim.

W czasie rozbicia dzielnicowego tereny dzisiejszego powiatu wałeckiego należały do Wielkopolski, co znajduje potwierdzenie w dokumentach zebranych w Kodeksie dyplomatycznym.

Gospodarka[edytuj | edytuj kod]

W końcu września 2019 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w powiecie wałeckim obejmowała ok. 1,2 tys. mieszkańców, co stanowi stopę bezrobocia na poziomie 7,6% do aktywnych zawodowo[4].

Przeciętne wynagrodzenie pracownicze w październiku 2008 r. wynosiło 2829,18 zł, przy liczbie zatrudnionych pracowników w powiecie wałeckim – 6502 osoby. Przeciętne wynagrodzenie w sektorze publicznym wynosiło 3108,24 zł, a w sektorze prywatnym 2555,22 zł[5].

W 2013 r. wydatki budżetu samorządu powiatu wałeckiego wynosiły 61,2 mln zł, a dochody budżetu 52,6 mln zł. Zadłużenie (dług publiczny) samorządu według danych na IV kwartał 2013 r. wynosiło 37,0 mln zł, co stanowiło 70,3% dochodów (powiat wałecki ma najwyższy poziom zadłużenia wśród powiatów woj. zachodniopomorskiego)[6].

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Według danych z 31 grudnia 2019 roku powiat wałecki zamieszkiwało około 53 tys. osób[7].

Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2005):

  Ogółem Kobiety Mężczyźni
  osób % osób % osób %
Ogółem 54 851 100 28 145 51,31 26 706 48,69
Miasto 33 281 60,68 17 380 31,69 15 901 28,99
Wieś 21 570 39,32 10 765 19,63 10 805 19,70

Struktura demograficzna mieszkańców powiatu wałeckiego według danych z 31 grudnia 2008[8]:

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
Jednostka osób % osób % osób %
Populacja 54 309 100 27 968 51,5 26 341 48,5
Wiek przedprodukcyjny (0–17 lat) 11 496 21,17 5663 10,43 5833 10,74
Wiek produkcyjny (18–65 lat) 35 446 65,27 17 078 31,45 18 368 33,82
Wiek poprodukcyjny (powyżej 65 lat) 7367 13,56 5227 9,62 2140 3,94
  • Piramida wieku mieszkańców powiatu wałeckiego w 2014 roku[9].


Komunikacja[edytuj | edytuj kod]

Bezpieczeństwo[edytuj | edytuj kod]

W 2009 r. wskaźnik wykrywalności sprawców przestępstw stwierdzonych w powiecie wałeckim wynosił 78,3%[10][11]. W 2009 r. stwierdzono w powiecie m.in. 173 kradzieży z włamaniem, 15 kradzieży samochodów, 105 przestępstw narkotykowych[12][13][14].

Powiat wałecki jest obszarem właściwości Prokuratury Rejonowej w Wałczu i Prokuratury Okręgowej w Koszalinie[15].

Na terenie powiatu działa 7 jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej włączonych do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego[16]. Istnieje jednostka ratowniczo-gaśnicza przy Komendzie Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Wałczu[17].

Administracja[edytuj | edytuj kod]

Reprezentacja gmin w Radzie Powiatu w Wałczu
Gminy Liczba
radnych[18]
Liczba
wyborców w 2006[19]
miasto Wałcz 8 21 266
gmina Wałcz 4 9 588
gmina Człopa, gmina Mirosławiec, gmina Tuczno 5 12 698
Razem (Σ) 17 43 552

Siedzibą władz powiatu jest miasto Wałcz. Organem uchwałodawczym jest Rada Powiatu w Wałczu, w której skład wchodzi 17 radnych[20].

Gminy powiatu wałeckiego są obszarem właściwości Sądu Rejonowego w Wałczu i Sądu Okręgowego w Koszalinie[21]. Powiat wałecki jest obszarem właściwości miejscowej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Koszalinie[22].

Mieszkańcy powiatu wałeckiego wybierają radnych do Sejmiku Województwa Zachodniopomorskiego w okręgu nr 3. Posłów na Sejm wybierają z okręgu wyborczego nr 40, senatora z okręgu wyborczego nr 99, a posłów do Parlamentu Europejskiego z okręgu wyborczego nr 13.

Turystyka[edytuj | edytuj kod]

Podstawą turystyki powiatu są liczne jeziora (największe to Bytyń Wielki) i pozostałości Wału Pomorskiego. Wytwarza się tutaj produkty tradycyjne: masło ostrowieckie i miody wałeckie[23].

Sąsiednie powiaty[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2023-11-25] (pol.).
  2. GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020.
  3. Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2013 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2013-07-26. ISSN 1505-5507.
  4. GUS, Bezrobotni zarejestrowani i stopa bezrobocia. Stan w końcu września 2019 r. [online], stat.gov.pl [dostęp 2019-12-09] (pol.).
  5. Wynagrodzenia i ich struktura w województwie zachodniopomorskim w 2008 r.. Szczecin: Urząd Statystyczny w Szczecinie, 2010, s. 43, 56. ISSN 2080-928X.
  6. Budżety JST » 2013 r. » Analizy budżetów JST » Wykonanie budżetów jst IV kwartał 2013r. /Tab. 6 i Tab. 3. Regionalna Izba Obrachunkowa w Szczecinie. [dostęp 2014-10-02].
  7. Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20].
  8. Dane roczne - Powiat wałecki, Ludność. [w:] Bank Danych Regionalnych [on-line]. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2009-07-08]. (pol.).
  9. Powiat wałecki w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  10. Przestępstwa ogółem (styczeń - grudzień). Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie. [dostęp 2011-08-13].
  11. Województwo zachodniopomorskie. [w:] Statystyczne Vademecum Samorządowca 2010 (SVS 2010) [on-line]. Urząd Statystyczny w Szczecinie. [dostęp 2011-08-13].
  12. Kradzieże samochodów (styczeń - grudzień). Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie. [dostęp 2012-06-17].
  13. Kradzieże z włamaniem (styczeń - grudzień). Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie. [dostęp 2012-06-17].
  14. Przestępstwa narkotykowe (styczeń - grudzień). Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie. [dostęp 2012-06-17].
  15. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 marca 2010 r. (Dz.U. z 2010 r. nr 49, poz. 297)
  16. Wykaz OSP w KSRG w województwie zachodniopomorskim w lutym 2011 r.. Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej w Szczecinie, 2011-03-02. [dostęp 2011-08-14].
  17. JRG. Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Wałczu. [dostęp 2012-06-17].
  18. Uchwała Nr XXXI/245/2002 Rady Powiatu w Wałczu z dnia 25 kwietnia 2002 r. (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2002 r. Nr 38, poz. 828)
  19. Rada Powiatu wałeckiego. [w:] Wybory samorządowe 2006 [on-line]. Państwowa Komisja Wyborcza, 2006. [dostęp 2013-05-24]. (pol.).
  20. Zarządzenie Nr 69/2014 Wojewody Zachodniopomorskiego z dnia 4 marca 2014 r. ws. ustalenia liczby radnych (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2014 r., poz. 1084)
  21. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 16 października 2002 r. (Dz.U. z 2002 r. nr 180, poz. 1508)
  22. Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 listopada 2003 r. (Dz.U. z 2003 r. nr 198, poz. 1925)
  23. Agnieszka Kołodziej, Produkty tradycyjne województwa zachodniopomorskiego, Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego, Szczecin, 2018, s. 36, 39, ISBN 978-83-65656-58-2

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]